Als het aan de Europese Commissie ligt, worden er vanaf 2035 geen nieuwe benzine- en dieselauto’s meer verkocht in de EU. Dit verandert het werk in garages ingrijpend en gooit werkgelegenheid en opleidingen overhoop.
Eindhoven
Het Europese klimaatplan onder de titel Fit for 55 zet in op een forse vermindering van de CO2-uitstoot. Dit betekent onder meer dat de traditionele auto met verbrandingsmotor het veld moet ruimen. Dat heeft ingrijpende gevolgen voor de Europese auto-industrie en vooral voor veel toeleveringsbedrijven, want het huidige alternatief – de elektrische auto – heeft geen versnellingsbak of uitlaat en heeft geen motorolie nodig.
De automobielsector gaat op de schop, schrijft Judith Kirton-Darling, plaatsvervangend secretaris-generaal van de internationale vakbondsfederatie Industriall Europe, op de website van het nieuwsplatform Euractiv. ‘De autobranche wordt geconfronteerd met de grootste technologische veranderingen ooit.’
In Europa zijn veertien miljoen banen afhankelijk van de auto-industrie. De helft ervan bevindt zich in de toeleveringsketen en werknemers in die sector worden het meest door de overgang naar elektrisch vervoer getroffen. Kirton-Darling waarschuwt ‘onze kop’ niet in het zand te steken. ‘De auto-industrie moet zich aanpassen om te overleven.’
compleet veranderen
‘De auto-industrie gaat compleet veranderen’, reageert Maarten Steinbuch, hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven. ‘De nadruk verschuift van werktuigbouwkunde naar elektrotechniek en computerkunde.’
Twaalf jaar geleden speelde de TU Eindhoven daar al op in met de komst van een master ‘automotive technology’, gericht op schone en veilige mobiliteit met meer aandacht voor bijvoorbeeld ict. Steinbuch: ‘Een elektrische auto heeft minder onderhoud nodig, omdat er minder onderdelen in zitten die onderhoud nodig hebben of stuk kunnen gaan. Tegelijk hebben zulke auto’s complexe uitleessystemen en zelfdiagnostiek. Dat vraagt in bijvoorbeeld garages heel anders geschoolde monteurs. Dit vergt veel investeringen in de hele branche; niet alleen in nieuwe technieken voor batterijen, maar ook in mensen, in personeel.’
Toeleveringsbedrijven zullen anders moeten gaan werken, zegt Steinbuch. ‘Het Duitse Bosch (onder meer bekend van injectietechnologie voor verbrandingsmotoren, red.) is zich hier volledig van bewust en zet in op het overschakelen naar onderdelen voor elektrische auto’s.’
Maar wat fabrikanten van uitlaten moeten doen? ‘Misschien iets met luchtbehandeling’, zegt Steinbuch met een kwinkslag. ‘Het verbeteren van de luchtkwaliteit is een ander vak, maar waarschijnlijk wel heel lucratief.’
opleidingen aanpassen
De stimulans van de Europese Commissie aan elektrische auto’s vergt vergaande aanpassingen van opleidingen. Lager geschoolde banen en werk in de klassieke automechanica nemen af, terwijl de vraag naar kennis van ict en chemische technologie toeneemt om het elektrische wagenpark rijdend te houden, betoogt Judith Kirton-Darling.
‘Tegen 2030 moeten 2,8 miljoen werknemers worden aangenomen en zullen 2,4 miljoen functies een ander profiel hebben. Opleidingen moeten hen voorbereiden op die toekomstige banen’, aldus de vakbondsbestuurder, die hierbij verwijst naar het rapport E-mobility: A green boost for European automotive jobs? van de Boston Consulting Group.
Opleidingsinstituut Innovam is hier al mee bezig, vertelt Jelle van den Berg van dit kenniscentrum. Zo is er een training om op een veilige manier elektrische en hybride auto’s te kunnen demonteren. Structureler is dat mbo-opleidingen worden aangepast. Van den Berg: ‘Er komt minder aandacht voor mechanisch werk en meer voor ict. Remmen en ruitenwissers blijven aanwezig op elektrische auto’s, maar zoiets als olieverversen vervalt. Dat is werk op niveau twee. Kennis over het vervangen van een distributieriem is ook niet meer nodig. Maar elektrische systemen begrijpen, updates kunnen uitvoeren en resets doen; dit is werk op niveau vier en de vraag naar personeel op dat niveau zien wij nu al toenemen.’
581.000 nieuwe banen
Door de omslag naar elektrisch rijden verdwijnt werk bij traditionele leveranciers, bij dealers en in garages. Elektrische auto’s hebben minder onderhoud nodig, zegt Van den Berg. ‘Misschien wel de helft minder.’
Uiteraard blijven veel van de nu negen miljoen auto’s met een klassieke verbrandingsmotor nog jaren rijden. En die hebben onderhoud nodig. ‘Maar over een paar jaar zullen steeds minder mensen zin hebben in zo’n auto, nu ze weten dat de verbrandingsmotor in Europa vanaf 2035 niet meer nieuw verkocht gaat worden. De verkoop van diesels is al sterk afgenomen, dat gebeurt ook bij benzineauto’s. Zeker als mensen in de gaten krijgen dat elektrische auto’s minder onderhoud vergen.’
Tegelijk blijft veel werk bestaan, zoals dat van schademonteurs en plaatwerkers en spuiters, en komen er zelfs innovatieve banen bij. Volgens het rapport van Boston Consultancy kan de batterijproductie en de laadinfrastructuur naar schatting 581.000 nieuwe banen opleveren.
‘Op dit moment is er ook al meer werkgelegenheid door het ombouwen van bestaande voertuigen naar elektrisch’, zegt Van den Berg.
gouden handjes
Over twintig jaar is het werk in garages een factor drie lager zijn, verwacht Steinbuch. ‘Er zijn dan echter wel nieuwe banen bijgekomen die we nu nog niet kunnen bedenken.’
De Eindhovense hoogleraar maakt zich zorgen of er wel voldoende personeel zal zijn om in de toekomst de nieuwe banen in de automotive te kunnen vervullen. ‘We hebben al lege plekken op de werkvloer door de vergrijzing. En overal waar technisch personeel nodig is, zijn er tekorten. Ook in de autobranche is de toekomst aan degenen met de gouden handjes.’ <
Laat een reactie achter