Een vlieger met een spanwijdte van 28 meter moet over een jaar of vijf oude windmolens op de Noordzee gaan vervangen en heel goedkope stroom gaan leveren. Het Nederlandse Ampyx Power werkt eraan, opgejaagd door Google.
‘Achtjes’ vliegen met enorme vliegers wordt de komende jaren een populaire sport, lijkt wel. Vorige week schreef ik over het Zweedse Minesto dat met zijn Deep Green onderwater-vlieger stroom wil opwekken. En volgende week komt de Nederlandse variant van Seaqurrent aan bod. Nu eerst een luchtvlieger uit Delft en een Amerikaanse concurrent van Google.
Schoorlse duinen
‘We zijn toe aan de laatste testfase, met een model van 12 meter breed’, meldt technische man en oprichter van Ampyx Power Richard Ruiterkamp. Hij spreekt in een centrum van Staatsbosbeheer in Schoorl belangstellenden toe die mogelijk in zijn startup willen investeren. De lokatie is niet toevallig: het idee om de vliegers in de breedste duinen van Nederland te testen bleek onhaalbaar; dat gaat binnenkort in Ierland gebeuren. Maar als alles werkt en veilig is, kan Schoorl alsnog in beeld komen voor een vliegerpark.
Onder leiding van de vroegere astronaut Wubbo Ockels begon student Ruiterkamp al in 2004 aan het idee om met een vlieger stroom op te wekken. 13 jaar en 22 miljoen euro later heeft hij met twee testversies van 5,5 meter bewezen dat het principe werkt.
Flink vliegtuig
Nu gaat het erom grotere modellen te bouwen die echt flink wat stroom kunnen genereren. De laatste testversie AP3 gaat over een jaar de lucht in en moet al 250 kW vermogen leveren. De AP4 wordt de eerste commerciële ‘vlieger’. Het wordt een flink vliegtuig van 28 meter breed dat 2 MW aan vermogen zal leveren, waarmee je 2000 huishoudens van stroom zou kunnen voorzien.
Net als bij gewone vliegers zit een AP4 straks vast aan een kabel. Als de vlieger door de wind omhoog wordt getrokken, rolt er 200 meter kabel van een lier af die daardoor gaat draaien en een generator aandrijft. Duikt de vlieger omlaag, dan gaat de kabel slap hangen en kan worden opgerold met veel minder energie dan er wordt geleverd als de vlieger stijgt. Door in ‘achtjes’ te vliegen wordt twee keer per cyclus stroom gegenereerd. Dat gebeurt op zo’n 450 meter hoogte, waar de wind veel harder en constanter waait dan op de pakweg 200 meter waar moderne windmolens actief zijn.
Vervangingsmarkt
Het Duitse energiebedrijf E.On gaat samen met Ampyx Power in Ierland de AP3 testen, zo werd een maand geleden bekend. E.On is al zo’n twintig jaar actief met offshore windparken en de oudste turbines raken aan vervanging toe.
‘Op een mast van een 2 MW turbine kun je echter geen moderne 8 MW versie plaatsen, en ook de kabels van zo’n oud park zijn niet geschikt voor nieuwe turbines’, legt Ruiterkamp uit. ‘Onze vliegers van 2 MW kunnen er wel op aangesloten worden en op de pijlers van de oude turbines kun je een start- en landingsplatform zetten. Dat is dus een mooie kans om door hergebruik kosten te besparen.’
Door hun relatief geringe gewicht (zie kader Makani) zijn de stroomvliegers overigens ook heel geschikt om vanaf drijvende platforms in zee te opereren. Dat schept weer kansen bij kusten waar de zee meteen heel diep is.
Bijna onzichtbaar
Ik zie dat al helemaal voor me, die nieuwe Noordzeestroom, of beter gezegd: ik zie het straks juist niet meer. Vanaf de kust tussen IJmuiden en Petten zie je nu twee oude windparken in zee staan. Als daar straks de wieken helemaal en de mast goeddeels van verdwijnen… Ruiterkamp: ‘Onze vlieger lijkt met 28 meterbreedte groot, maar is mede doordat hij snel vliegt, met zo’n 300 km per uur, straks amper te zien.’
Straks zestig stroomvliegers boven zee en een paar, als toeristische attractie, in de Schoorlse duinen. Volgens mij zal Bergen Energie daar wel oren naar hebben.
Makani: meer dollars maar minder stroom
Ampyx Power is niet de enige die in stroomvliegers gelooft. Google investeerde al in 2005 in de startup Makani en lijfde dat bedrijf in 2013 helemaal in. Ampyx Power heeft meer concurrenten, maar met Googles miljarden achter zich lijkt Makani de sterkste tegenstrever.
Makani pakt het iets ander aan dan Ampyx Power. Het heeft acht propellors aan zijn vlieger bevestigd, wat dus meer lijkt op de onderwatervlieger van Minesto die ook een eigen turbine aan boord heeft. Die propellors gaan door de luchtstroom, vooral in een duikvlucht met hoge snelheid, draaien en drijven dan generatoren aan. De kabel heeft een vaste lengte en geleidt de stroom die in de lucht wordt opgewekt naar het grondstation.
De vliegers zijn straks ongeveer even groot en wegen allebei zo’n 10.000 kilo (een 2 MW windmolen weegt inclusief mast tegen de 300.000 kilo). Maar terwijl Ampyx Power dan zo’n 2 MW aan vermogen heeft, blijft Makani’s vlieger steken op 650 kW. Dat is dus een mooi voordeel voor Ampyx Power. Door alle marketingkracht die Google kan ontwikkelen, durft de Deltse startup echter nog zeker niet te beweren dat het pleit al is beslecht.
Laat een reactie achter